Ελεγκτικό Συνέδριο: Έκθεση κόλαφος για Δημόσιο και Δήμους

 

Οι αδυναμίες, οι ελλείψεις, τα λάθη και οι παραλείψεις της ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης και των ΟΤΑ, οι οποίες επιβαρύνουν οικονομικά το Δημόσιο, καταγράφονται στην ετήσια έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η οποία δημοσιεύθηκε.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο συγκέντρωσε τα πορίσματα των εκθέσεών του, οι οποίες συντάσσονται μετά από ελέγχους που πραγματοποίησε κατά το τελευταίο έτος στον Δημόσιο και ευρύτερο Δημόσιο τομέα και τις ταξινόμησε σε 24 βασικές μεγάλες θεματικές ενότητες, προτείνοντας παράλληλα λύσεις για τις αδυναμίες της κρατικής μηχανής, που σε κάποιες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών, έχουν ως αποτέλεσμα ακόμα και την απώλεια της ανθρώπινης ζωής.

Τα διεξοδικά πορίσματα του Ελεγκτικού Συνεδρίου αφορούν καίριους τομείς του Δημόσιου τομέα, των ΟΤΑ, κ.λπ. Ξεκινούν από την έμφυλη βία, προχωρούν στην υγεία, στα νοσήλια, στους ανέργους, στο ύψος τελών των δήμων, στην ανακύκλωση, στη λειτουργία της ΕΡΤ, στις καθυστερήσεις στα έργα, ακόμα και στο πρόγραμμα βοήθειας στο σπίτι, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι αναφορικά με το χρηματοπιστωτικό σύστημα και τα «κόκκινα δάνεια», το Ελεγκτικό Συνέδριο σημειώνει μεταξύ άλλων ότι «το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν έχει τις δέουσες αρμοδιότητες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων».

Δήμοι: Δεν έχουν ακριβή εικόνα για τα έσοδα τους

Σύμφωνα με την έκθεση δεν έχουν ακριβής εικόνα για το πόσοι χρεώνονται με το τέλος καθαριότητας, ούτε τι αποδίδεται από τους παρόχους ηλεκτρικού ρεύματος που το εισπράττουν!

Ειδικότερα τα πορίσματα του  διεξαχθέντος ελέγχου είναι τα ακόλουθα:

1. Οι δήμοι δεν έχουν πλήρη εικόνα των ακινήτων που βρίσκονται εντός της  διοικητικής τους περιφέρειας και βαρύνονται με το ΤΑΠ, ιδίως των μη  ηλεκτροδοτούμενων, ούτε και των υπόχρεων για την καταβολή του τέλους  προσώπων.

2. Οι δήμοι δεν έχουν σύστημα επαλήθευσης του δηλωθέντος λόγου εξαίρεσης  ενός ακινήτου από το τέλος ακίνητης περιουσίας ούτε παρακολουθούν αν  διατηρείται ο λόγος εξαίρεσης σε όσα ακίνητα χορηγήθηκε εξαίρεση.

3. Εντοπίστηκαν περιπτώσεις μη ορθού υπολογισμού του ΤΑΠ κυρίως λόγω μη  επικαιροποίησης των τιμών ζώνης.

4. Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων του ΤΑΠ προέρχεται από τα  ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα. Για τα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα η βεβαίωση  και είσπραξη του τέλους εμφανίζει σημαντική υστέρηση.

5. Δεν διασφαλίζεται ότι το 50% του εισπραττόμενου τέλους διατίθεται για  τους σκοπούς που προβλέπονται στον νόμο (εκτέλεση έργων, καταβολή  αποζημιώσεων ρυμοτομούμενων ή απαλλοτριωμένων ακινήτων και αγορά  ακινήτων).

Ενιαίο τέλος καθαριότητας και φωτισμού. 

Τα πορίσματα του διεξαχθέντος ελέγχου είναι τα ακόλουθα:

1. Για τον καθορισμό της επιβάρυνσης των δημοτών από το τέλος,  υπολογίζεται μόνο το κόστος παραγωγής των υπηρεσιών καθαριότητας και  φωτισμού, το οποίο άμεσα και διακριτά μπορεί να καταλογισθεί στην  παραγωγή των υπηρεσιών αυτών. Δεν επιμερίζεται όμως για να

συνυπολογισθεί στην επιβάρυνση από το τέλος, το τμήμα των οριζόντιων  λειτουργικών και διοικητικών εξόδων του δήμου για την παραγωγή των  υπηρεσιών αυτών.

2. Οι δήμοι δεν έχουν ακριβή εικόνα των ακινήτων που βαρύνονται με το  τέλος ούτε και των υπόχρεων για την καταβολή του τέλους προσώπων.

3. Οι δήμοι δεν κάνουν εκτεταμένη χρήση της δυνατότητας που τους παρέχει ο  νόμος να ορίζουν περισσότερους ειδικούς συντελεστές, ώστε το τέλος να  επιμερίζεται μεταξύ των υπόχρεων ανάλογα με τον βαθμό χρήσης των  σχετικών υπηρεσιών.

Οι συστάσεις 

– Η ορθή δημοσιονομική διαχείριση ελέγχεται πλέον μέσω «των τριών e» από  τα αρχικά των κριτηρίων στα οποία ερείδεται, τα οποία πρέπει να τηρούνται  σωρευτικά για την επίτευξη αυτής: ήτοι την οικονομικότητα (economy),την  αποδοτικότητα (efficiency) και την αποτελεσματικότητα (effectiveness).

 – O κυριότερες συστάσεις των ελέγχων100 που πραγματοποιήθηκαν το έτος  αυτό στοχεύουν στην εξέταση της επίτευξης των στόχων της διοίκησης μέσω  της διερεύνησης της σχέσης κόστους – οφέλους της δημόσιας δράσης αυτής  με δημοσιονομικές συνέπειες και της αναζήτησης από αυτή όχι μόνο της πλέον  «παραγωγικής» αλλά και της πλέον «οικονομικής εναλλακτικής λύσης» για τη  ικανοποίηση των δημόσιων αναγκών. Επίσης μέσω των συστάσεων αυτών  προτείνονται μεταρρυθμίσεις που είναι αναγκαίες για τη θεραπεία χρόνιων

παθογενειών και την εξάλειψη των δημοσιονομικών κινδύνων.

Οι κυριότερες συστάσεις των ελέγχων είναι οι ακόλουθες:

Tέλος ακίνητης περιουσίας

– Oι Δήμοι να θεσπίσουν αναλυτικές διαδικασίες και εσωτερικές δικλίδες  αντιμετώπισης των κινδύνων που αφορούν στα αντικείμενα των εργασιών  καταγραφής των υπόχρεων ΤΑΠ, επιβεβαίωσης της νομιμότητας των  εξαιρούμενων της καταβολής ΤΑΠ ακινήτων, εισαγωγής, επικαιροποίησης και  ελέγχου των παραμέτρων (π.χ. τιμών ζώνης) που απαιτούνται για τον ορθό  υπολογισμό βεβαίωσης και είσπραξης ΤΑΠ.

– Οι Δήμοι να υιοθετήσουν διαδικασία κατάρτισης, εκτέλεσης και  παρακολούθησης διακριτού προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων, προκειμένου  να αποτυπώνεται ότι το 50% του εσόδου διατίθεται πράγματι για τους  προβλεπόμενους στο νόμο σκοπούς ( άρθρο 24παρ.20 του ν.2130/1993).

– Το Υπουργείο Ψηφιακής Μεταρρύθμισης και το Υπουργείο Εσωτερικών να  μεριμνήσουν σε συνεργασία με τους Δήμους και την ΚΕΔΕ για τη βελτίωση  των υπαρχουσών εφαρμογών ή την ανάπτυξη νέων στον Κέντρο  Διαλειτουργικότητας, ώστε οι Δήμοι να έχουν τη δυνατότητα αναζήτησης των  αναγκαίων για την επιβολή και είσπραξη των ΤΑΠ δεδομένων.

– Το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Οικονομικών και η Ρυθμιστική  Αρχή Ενέργειας να προβούν σε ισχυρή σύσταση στους παρόχους ηλεκτρικής  ενέργειας να αποστέλλουν στους Δήμους αναλυτικές καταστάσεις ανά παροχή  και να αποδίδουν εμπρόθεσμα το ποσό του ΤΑΠ που εισπράττουν για  λογαριασμό των Δήμων, να εξετάσουν δε το ενδεχόμενο επιβολής αναλογικών  κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.

Ενιαίο τέλος καθαριότητας και φωτισμού

– Οι Δήμοι να προβούν σε εκτίμηση της επιβάρυνσης των υπηρεσιών  καθαριότητας και φωτισμού από κάθε κατηγορία ακινήτων με βάση τα

προβλεπόμενα κριτήρια (επιφάνεια, χρήση, τοποθεσία, κλπ) και να  καθορίσουν, πέραν των γενικών, ειδικούς συντελεστές με βάση τα κριτήρια  αυτά.

– Οι Δήμοι να αξιοποιήσουν πλήρως τις υπάρχουσες δυνατότητες  διασταύρωσης των στοιχείων των ακινήτων που βρίσκονται εντός της

διοικητικής τους περιφέρειας και των υπόχρεων για καταβολή του τέλους  προσώπων μέσω των υφιστάμενων βάσεων δεδομένων των δημόσιων φορέων  και του Κέντρου Διαλειτουργικότητας του Υπουργείου Ψηφιακής  Μεταρρύθμισης.

– Οι Δήμοι να διενεργούν εγκαίρως έλεγχο της απόδοσης εκ μέρους των  προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας των εσόδων που εισέπραξαν για  λογαριασμό τους και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης τους στις νόμιμες  υποχρεώσεις τους, να επιδιώκεται η ικανοποίηση των συμφερόντων του  Δήμου.

-Το Υπουργείο Εσωτερικών, Οικονομικών και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας  να απευθύνει ισχυρή σύσταση στους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας να  αποδίδουν εμπρόθεσμα το τέλος που εισπράττουν και να αποστέλλουν  εμπρόθεσμα ηλεκτρονικά στους Δήμους αναλυτικές αναφορές, ανά παροχή,  στις οποίες θα αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του οφειλέτη.

«Βοήθεια στο σπίτι»

Για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι», το ΕΣ αναφέρει:

«Δεν πραγματοποιείται συστηματική διερεύνηση και καταγραφή των αναγκών κατ’ οίκον κοινωνικής φροντίδας τις οποίες προορίζεται να στηρίξει το πρόγραμμα “Βοήθεια στο σπίτι”.

Οι ανθρώπινοι και υλικοί πόροι του προγράμματος έχουν σταδιακά απομειωθεί.

Οι φορείς δεν εφαρμόζουν τυπικές διαδικασίες για τη λειτουργία του προγράμματος, ούτε αποτελεί αντικείμενο παρακολούθησης η παροχή και η ποιότητα των υπηρεσιών.

Το πρόγραμμα δεν έχει τα μέσα να ανταποκριθεί σε περιπτώσεις ατόμων με μεγάλη αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης και πλήρη έλλειψη υποστηρικτικού περιβάλλοντος.

Το πρόγραμμα παρέχει περιορισμένο εύρος υπηρεσιών από τις δυνητικά προσφερόμενες με βάση το οικείο καθηκοντολόγιο ειδικοτήτων και με σχετικά χαμηλή συχνότητα.

Παρά τις αδυναμίες που διαπιστώθηκαν, οι ερωτηθέντες εξυπηρετούμενοι εξέφρασαν ικανοποίηση από τις υπηρεσίες που τους παρέχονται και θεωρούν ότι έχει βελτιωθεί το επίπεδο διαβίωσής τους.

Στο πλαίσιο χρηματοδότησης του προγράμματος, προβλεπόταν αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς του, η οποία δεν έχει μέχρι σήμερα διενεργηθεί».

την ακριβή αποτύπωση της πραγματικής κατάστασης που επικρατεί σήμερα στο ΕΣΥ το οποίο παρέχει υπηρεσίες στους πολίτες χωρίς καμία ποιότητα και προπαντός χωρίς κανέναν έλεγχο.

Οι ελεγκτές μαζί με δικαστικούς λειτουργούς εξέτασαν λεπτομερώς τα λεγόμενα Κλειστά Ενοποιημένα Νοσήλια (ΚΕΝ) που αποτελούν έναν μηχανισμό κοστολόγησης της νοσηλείας των ασθενών, ανά πάθηση και με βάση τη Μέση Διάρκεια Νοσηλείας.

Παρότι τα ΚΕΝ δημιουργήθηκαν το 2011 από τότε, όπως διαπιστώνει το Ελεγκτικό Συνέδριο, δεν έχει γίνει απολύτως καμία προσαρμογή στα νέα δεδομένα, ενώ και το προσωπικό που τα χρησιμοποιεί είναι ανεκπαίδευτο και τα πληροφοριακά συστήματα δεν βοηθούν στην βελτίωση του συστήματος.